Transport osób z niepełnosprawnością ruchową po schodach to jedno z największych wyzwań w codziennym funkcjonowaniu – zarówno w domach prywatnych, jak i w placówkach publicznych czy oświatowych. Jednym z najczęściej wybieranych rozwiązań są schodołazy, czyli mobilne urządzenia umożliwiające pokonywanie schodów z osobą na wózku inwalidzkim. Na rynku najczęściej spotykamy schodołazy gąsienicowe oraz kroczące. Który wybrać? Wszystko zależy od rodzaju schodów, potrzeb użytkownika oraz osoby asystującej.
Spis treści:
Czym jest schodołaz?
Schodołaz to mobilne urządzenie transportowe, które pozwala przemieścić osobę poruszającą się na wózku inwalidzkim po schodach – w górę lub w dół – bez konieczności montażu windy czy platformy. Obsługiwany jest przez asystenta (opiekuna), a jego konstrukcja i sposób działania zależą od typu – gąsienicowego lub kroczącego.
Schodołaz gąsienicowy – charakterystyka
Schodołaz gąsienicowy porusza się po schodach dzięki specjalnym gąsienicom wykonanym z gumy lub innego materiału o wysokiej przyczepności. Urządzenie stabilnie przylega do stopni, rozkładając ciężar na większą powierzchnię, co zapewnia płynne i bezpieczne poruszanie się – zarówno w górę, jak i w dół. Jego główne zalety to przede wszystkim:
- duża stabilność i płynność jazdy,
- łatwe pokonywanie prostych i szerokich klatek schodowych,
- możliwość transportu osób o większej masie ciała (nawet do 160 kg),
- często nie wymaga zdejmowania osoby z wózka – urządzenie podczepia się pod wózek inwalidzki.
Jeśli chodzi o ograniczenia, należy wspomnieć o tym, że urządzenie:
- jest cięższe i mniej poręczne niż model kroczący,
- nie nadaje się do wąskich lub krętych klatek schodowych,
- nie obsługuje schodów zabiegowych, z nieregularnymi stopniami.
Schodołaz kroczący – jak działa?
Schodołaz kroczący porusza się, naśladując ruch kroków – specjalne „stopy” przesuwają się po schodach, krok po kroku. W ten sposób może lepiej dopasować się do różnorodnych schodów i poradzić sobie w bardziej wymagających przestrzeniach. Jakie korzyści niesie użytkowanie schodołazu kroczącego? Jego zalety to:
- doskonały do schodów krętych, zabiegowych, o nieregularnych kształtach,
- zwykle lżejszy i łatwiejszy w transporcie niż wersja gąsienicowa,
- działa bez konieczności dużej przestrzeni manewrowej.
Ograniczenia:
- transport jest mniej płynny niż w przypadku schodołazu gąsienicowego,
- wymaga większego zaangażowania osoby obsługującej – każdy krok trzeba kontrolować,
- mniejszy udźwig, przez co może nie sprawdzić się przy osobach o większej masie ciała.
Kiedy wybrać schodołaz gąsienicowy?
Schodołaz gąsienicowy to dobry wybór w przypadku:
- prostych, szerokich schodów,
- dużej liczby pięter do pokonania,
- użytkowników na wózku, których nie chcemy przepinać do siedziska,
- placówek publicznych, szkół czy urzędów, gdzie liczy się wygoda i uniwersalność rozwiązania.
A kiedy lepszy będzie schodołaz kroczący?
Po wersję kroczącą dobrze sięgnąć, jeśli:
- mamy do czynienia z wąskimi, nieregularnymi lub krętymi schodami,
- potrzebna jest większa mobilność i łatwość transportu samego urządzenia,
- użytkownik nie porusza się na wózku lub można go łatwo przepiąć do siedziska schodołazu,
- urządzenie ma być stosowane w mieszkaniach lub kamienicach o niestandardowej architekturze.
Na co jeszcze zwrócić uwagę?
Przy wyborze schodołazu zwróć również uwagę na:
- maksymalne obciążenie – czy odpowiada masie użytkownika wraz z wózkiem,
- czas pracy na baterii – niektóre modele pozwalają na nawet 30-40 pięter na jednym ładowaniu,
- łatwość składania i przechowywania – to ważne, jeśli urządzenie będzie często transportowane,
- dodatkowe zabezpieczenia – pasy, hamulce automatyczne, czujniki nachylenia itp.
Schodołaz gąsienicowy czy kroczący? Sprawdź, który lepiej pasuje do Twoich schodów!
Zarówno schodołaz gąsienicowy, jak i kroczący mają swoje zalety – kluczem do trafnego wyboru jest dopasowanie urządzenia do konkretnej sytuacji i przestrzeni, w której będzie używane.
Jeśli klatka schodowa jest prosta i przestronna – gąsienicowy będzie wygodniejszy. Natomiast jeśli schody są wąskie i kręte – kroczący poradzi sobie lepiej. Dobrym pomysłem jest także skorzystanie z możliwości przetestowania sprzętu przed zakupem lub konsultacja z doradcą technicznym. Zyskujesz w ten sposób pewność, że wybrane rozwiązanie będzie naprawdę funkcjonalne i bezpieczne – zarówno dla osoby na wózku, jak i dla opiekuna.
